Τρία χρόνια μετά την απελευθέρωση της Θράκης ο Γενικός Διοικητής Θράκης Σπύρος Δάσιος είχε την έμπνευση να διοργανώσει τους Α’ Πανθρακικούς Αγώνες στην Κομοτηνή το 1923.
Στους αγώνες που διεξήχθησαν από 12 έως 15 Ιουλίου του 1923, δηλαδή ακριβώς έναν αιώνα πριν, υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον από όλη την Θράκη αλλά και από συλλόγους τόσο από τη Μακεδονία όσο και από Αθήνα, Πειραιά, Βόλο, ακόμη και από την Κωνσταντινούπολη.
Η μεγάλη συμμετοχή και το ενδιαφέρον που υπήρξε οδήγησε στο να καθιερωθούν οι Πανθρακικοί Αγώνες ως θεσμός και να επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο και σε διαφορετική πόλη της Θράκης, αποτελώντας την κορυφαία ετήσια αθλητική εκδήλωση της περιοχής για τα επόμενα 30 χρόνια, ως τις αρχές της δεκαετίας του ’60.
Συνολικά από το 1923 έως το 1961 διεξήχθησαν 27 Πανθρακικοί Αγώνες σε πέντε πόλεις. Εφτά φορές οι αγώνες έγιναν στην Κομοτηνή, έξι στη Δράμα, από πέντε φορές σε Ξάνθη και Καβάλα και τέσσερις φορές στην Αλεξανδρούπολη. Το 1924 οι αγώνες διεξήχθησαν στην Ξάνθη, το 1925 ξανά στην Κομοτηνή, το 1926 ξανά στην Ξάνθη, το 1927 στην Δράμα, το 1929 στην Ξάνθη και μόλις το 1930 είχαμε την φιλοξενία της διοργάνωσης για πρώτη φορά στην Αλεξανδρούπολη (που αδυνατούσε να την αναλάβει νωρίτερα λόγω έλλειψης κατάλληλων αθλητικών εγκαταστάσεων).
Οι Πανθρκικοί Αγώνες δεν διεξήχθησαν καθόλου τη δεκαετία του 1940, λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφυλίου, ενώ το 1953 συμμετείχαν πρώτη φορά και γυναίκες με εφτά αγωνίσματα. Από το 1961 και μετά αρχίζει η κάμψη των αγώνων, οι οποίοι από εκείνο το σημείο και μετά και μέχρι τη δεκαετία του 1980 διεξάγονται άτακτα και αποσπασματικά, με τους Παμβορειοελλαδικούς Αγώνες να παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτό. Μόλις τα τελευταία χρονια έχει γίνει μια προσπάθεια αναβίωσής τους, αλλά μόνο σε επίπεο στίβου ενώ πριν έναν αιώνα η διοργάνωση περιελάμβανε και άλλα σπορ.
Στους Α’ Πανθρακικούς Αγώνες που διεξήχθησαν από 12 ως 15 Ιουλίου του 1923 είχαμε συμμετοχή 46 περίπου αθλητών που προέρχονταν από στρατιωτικές μονάδες και από έξι αθλητικούς συλλόγους της Μακεδονίας-Θράκης και άλλων ελληνικών πόλεων. Περιλάμβαναν αγωνίσματα στίβου του ολυμπιακού προγράμματος, αγώνς πάλης και από ομαδικά σπορ το βόλεϊ και το ποδοσφαίρου. Πολλοί σύλλογοι μετείχαν μέσω στρατευμένων αθλητών, γι’ αυτό δεν εμφανίζονται στα αποτελέσματα (πχ ο Πανελλήνιος Γ.Σ. μετείχε με οκτώ αθλητές του, που ήταν όλοι στρατευμένοι ενώ ένας άλλος αθλητής του Πανελληνίου, ο Κλεομένης Παλαιολόγου, αγωνίστηκε με τα χρώματα του Ηρακλή και ήρθε 2ος στα 800μ και 3ος στα 400μ).
Την ιδέα της διοργανωσης είχε ο τότε Γενικός Διοικητής Θράκης Σπύρος Δάσιος, ο οποίος προέβη στην προκήρυξή τους το Μάιο του 1923, αποσκοπών στη δημιουργία γυμναστηρίου στην πόλη της Κομοτηνής. Την ελλανόδικο επιτροπή με πρόεδρο τον Δάσιο αποτελούσαν επίσης ο στρατηγός Κωνσταντίνος Μανέτας, οι μέραρχοι Γεώργιος Σκανδάλης και Ιωάννης Καλογεράς και ο νομάρχης Δράμας Ανδρεαδάκης. Στην επιτυχία των αγώνων σημαντική ήταν η συμβολή του τμηματάρχη Δημοτικής Εκπαίδευσης Λαγουμιντζάκη και του Επιθεωρητή Γυμναστικής Π. Ορεσιτρόφου.
Η μετακίνηση των αθλητών, παραγόντων κλπ έγινε με το σιδηρόδρομο. Στο σταθμό τους υποδεχόταν επιτροπή υπό τους κ.κ. Κασιμάτη και Μπαγιώτα, οι οποίοι τους έδιναν οδηγίες περί της διαμονής και διατροφής τους και με άμαξες τους οδηγούσαν στα ορισμένα καταλύματα, στην πολη. Τα αγωνίσματα στίβου και οι αγώνες βόλεϊ διεξήχθησαν στο αρτισύστατο Γυμναστήριο Κομοτηνής, ενώ οι ποδοσφαιρικοί «εν τη μαγευτική εξοχή “Πόσπος” επί καταπρασίνου γηπέδου». Λόγω του πλήθους των αθλητών τις πρωινές ώρες διεξάγονταν προκριματικά. Η επίσημη έναρξη τελέστηκε το απόγευμα της 12ης Ιουλίου και περιλάμβανε δοξολογία και παρέλαση των αθλητών.
Στους νικητές των αγώνων προσφέρθηκαν βαρύτιμα έπαθλα, προϊόντα εράνων στην τοπκή κοινωνία. Μεγάλες επιδόσεις δεν σημειώθηκαν, διότι πολλοί γνωστοί αθλητές ήταν στρατευμένοι και πλημμελώς προπονημένοι. Επίσης, άλλοι αναλώθηκαν συμμετέχοντας σε πολλά αγωνίσματα, όπως ο θρυλικός Απόστολος Νικολαΐδης που αναδείχθηκε πολυνίκης αθλητής των αγώνων αλλά μετείχε στο στίβο, στο βόλεϊ, στο ποδόσφαιρο και ως αθλητής αλλά και ως διαιτητής. Σήμερα το όνομά του κοσμεί το ιστορικό γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, αλλά τότε αγωνίστηκε με τα χρώματα του Άρη και όχι του Παναθηναϊκού επιτυγχάνοντας πέντε πρώτες νίκες (τρεις ατομικές σε ύψος, επικοντώ και σφαιροβολία και δύο ομαδικές με τον Άρη σε ποδόσφαιρο και βόλεϊ).
Αν και ο Αρης κατέκτησε τις νίκες και στα δύο ομάδικά σπορ, πολυνίκης σύλλογος στους Α’ Πανθρακικούς Αγώνες αναδείχθηκε ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης με 45 βαθμούς (9 πρώτες νίκες, 8 δεύτερες και 2 τρίτες). Ακολούθησε ο Ορφέας Ξάνθης και τρίτος ο Αρης Θεσσαλονίκης, ενώ οι άλλες τρεις ομάδες της διοργάνωσης ήταν η Ροδόπη Κομοτηνής, ο ΓΣ Αλεξανδρούπολης και ο ΓΣ Σουφλίου. Πολυνίκης στρατιωτικός ήταν ο Χρ. Χριστόπουλος από την Μεραρχία Ιππικού με τρία χρυσά μετάλλια, ενώ ως προς τις στρατιωτικές μονάδες ισοβάθμισαν με 22 πόντους το 27ο Συνταμα Πεζικού (4 χρυσά, 3 αργυρά, 4 χάλκινα) και η Μεραρχία Ιππικού (τα τρία χρυσά του Χριστόπουλου, 4 αργυρά και 5 χάλκινα).
