Γράφει ο Γιάννης Γιαγκίνης
– Γιορτάζονται σήμερα (14/5) τα “Ελευθέρια” για την επέτειο της ενσωμάτωσης του Έβρου και της Ροδόπης στον Εθνικό Κορμό και με αυτήν την αφορμή το ThrakiSportS θυμάται την διοργάνωση των Πανθρακικών Αγώνων, που θεσπίστηκαν λίγο καιρό μετά ενσωμάτωση και αποτέλεσε κορυφαία διοργάνωση για το γεωγραφικό μας διαμέρισμα.
Ωστόσο, οι Α΄ Πανθρακικοί Αγώνες του 1923 ήταν αθλητικοί αγώνες, το πρόγραμμα των οποίων δεν περιορίστηκε μόνο στα αγωνίσματα του στίβου του ολυμπιακού προγράμματος. Παράλληλα διεξήχθησαν και αγώνες βόλεϊ και ποδοσφαίρου. Συμμετείχαν 46 περίπου αθλητές και στην πρώτη διοργάνωση προέρχονταν από στρατιωτικές μονάδες της περιοχής αλλά και από έξι αθλητικούς συλλόγους, όχι μόνο της Θράκης αλλά και της Μακεδονίας.
Συγκεκριμένα, οι σύλλογοι που μετείχαν ήταν ο Ηρακλής Θεσσαλονίκης, ο Άρης Θεσσαλονίκης και οι Ορφέας Ξάνθης, Ροδόπη Κομοτηνής, Γυμναστικός Σύλλογος Αλεξανδρούπολης και Γυμναστικός Σύλλογος Σουφλίου. Ωστόσο, μέσω στρατευμένων αθλητών τους, δήλωσαν συμμετοχή και σύλλογοι από Αθήνα, Πειραιά, Βόλο, Σπάρτη, ακόμα και από την Κωνσταντινούπολη, που ωστόσο ακριβώς εξαιτίας αυτού του λόγου δεν εμφανίζονται στα αποτελέσματα (πχ ο Πανελλήνιος ΓΣ μετείχε με οκτώ αθλητές του, που ήταν όλοι στρατευμένοι).
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, σε στρατιωτικό επίπεδο πρώτο αναδείχθηκε το 27ο Σύνταγμα Πεζικού με 4 πρώτες νίκες, 3 δεύτερες και 4 τρίτες και σύνολο πόντων 22. Ακολούθησε η Μερααρχία Ιππικού με 3 πρώτες, 4 δεύτερες και 5 τρίτες θέσεις και σύνολο πόντων επίσης 22. Από τους πολιτικούς συλλόγους πρώτος αναδείχθηκε ο Ηρακλής με 9 πρώτες, 8 δεύτερες, 2 τρίτες θέσεις και συνολικά 45 πόντους. Δεύτερος ήταν ο Ορφέας Ξάνθης με 4 πρώτες, 6 δεύτερες, 10 τρίτες θέσεις και σύνολο 38 πόντους.
Σε ατομικό επίπεδο διέπρεψαν ο Απόστολος Νικολαΐδης, παλαίμαχος αθλητής του Παναθηναϊκού εξαιτίας του οποίου έχει βαφτιστεί έτσι το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, ο οποίος τότε αγωνιζόταν με τα χρώματα του Άρη. Σημείωσε 5 νίκες, όσες και ο επίατρος Χρ. Χριστόπουλος της Μεραρχίας Ιππικού. Αξίζει να σημειωθεί αναφορικά με τον Απόστολο Νικολαΐδη ότι μετείχε τόσο στους αγώνες στίβου όσο και στο ποδόσφαιρο αλλά και το βόλεϊ και μάλιστα, δεν συμμετείχε μόνο ως αθλητής αλλά και ως… διαιτητής. Τρία χρυσά κατέκτησε στον στίβο και από ένα με τις ομάδες του Άρη σε ποδόσφαιρο και βόλεϊ.
Την ιδέα της διοργάνωσης των Α’ πανθρακικών Αγώνων είχε ο (φίλαθλος) Γενικός Διοικητής Θράκης Σπύρος Δάσιος, ο οποίος προέβη στην προκήρυξή τους το Μάιο του 1923, με σκοπό την δημιουργία γυμναστηρίου στην πόλη της Κομοτηνής. Την ελλανόδικο επιτροπή με πρόεδρο τον Δάσιο αποτελούσαν επίσης ο στρατηγός Κωνσταντίνος Μανέτας, οι μέραρχοι Γεώργιος Σκανδάλης και Ιωάννης Καλογεράς και ο νομάρχης Δράμας Ανδρεαδάκης.
Η μετακίνηση των αθλητών, παραγόντων κλπ έγινε με το σιδηρόδρομο. Στο σταθμό τους υποδεχόταν επιτροπή που τους έδινε οδηγίες περί της διαμονής και διατροφής. Στη συνέχεια με άμαξες οι αθλητές οδηγούνταν στα ορισμένα καταλύματα, στην πόλη. Τα αθλητικά αγωνίσματα στίβου και οι αγώνες βόλεϊ διεξήχθησαν στο “αρτισύστατο Γυμναστήριο Κομοτηνής”, δηλαδή το σημερινό Δημοτικό Στάδιο και αυτοί ήταν ουσιαστικά οι πρώτοι Αγώνες που διοργανώθηκαν σε αυτό, μετά την αποπεράτωση της κατασκευής του, η οποία είχε ξεκινήσει το 1920, με την Ενσωμάτωση στην Ελλάδα. Οι ποδοσφαιρικοί αγώνες διεξήχθησαν “εν τη μαγευτική εξοχή Πόσπος επί καταπρασίνου γηπέδου”. Στους νικητές των αγώνων προσφέρθηκαν βαρύτιμα έπαθλα, προϊόντα εράνων στην τοπική κοινωνία.
Η επίσημη έναρξη τελέστηκε το απόγευμα της 12ης Ιουλίου και περιλάμβανε δοξολογία και παρέλαση των αθλητών.Η μεγάλη συμμετοχή είχε ως αποτέλεσμα να καθιερωθούν και να επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο σε άλλη πόλη της Θράκης (και όταν λέμε Θράκη και Πανθρακικοί Αγώνες, δεν εννοούμε μόνο την Ξάνθη, την Κομοτηνή, την Αλεξανδρούπολη ή το Διδυμότειχο και την Ορεστιάδα αλλά και την Καβάλα και την Δράμα που διοικητικά τότε άνηκαν, όπως και σήμερα άλλωστε, στην ίδια περιοχή, καθώς άλλωστε απελευθερώθηκαν σχεδόν μαζί). Οι Β’ Πανθρακικοί Αγώνες του 1924, διεξήχθησαν στην Ξάνθη.
Στην πορεία οι Πανθρακικοί Αγώνες έγιναν μείζον γεγονός. Συγκέντρωναν την αφρόκρεμα των αθλητών του γεωγραφικού μας διαμερίσματος, το σύνολο των πολιτικών και θρησκευτικών αρχών του τόπου αλλά και πλήθος κόσμου που έσπευδε να τους παρακολουθήσει. Τα γήπεδα τότε γέμιζαν και οι φίλαθλοι δόξαζαν τους νικητές. Η διοργάνωση γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση μεταπολεμικά και ιδίως στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, ενώ διατηρήθηκε ως και την δεκαετία του ’90 αν και σταδιακά άρχισε να φθίνει η αξία και η σημασία της.
Το ThrakiSportS, με την ευκαιρία του εορτασμού των “Ελευθερίων” και της επετείου της ενσωμάτωσης στον εθνικό κορμό, δημοσιεύει σήμερα ένα ιστορικό ντοκουμέντο από την διεξαγωγή των Α’ Πανθρακικών Αγώνων μετά την Ενσωμάτωση. Είναι τα όσα αναγράφονται στο τεύχος Αυγούστου του περιοδικού “Αθλητική Επιθεώρησης” που εκδιδόταν τότε στην Αθήνα και είχε κυκλοφορήσει με κεντρικό θέμα του Πανθρακικούς Αγώνες περιγράφοντας σε τέσσερις σελίδες αναλυτικά όλα τα αποτελέσματά τους και παρέχοντας σπάνιο φωτογραφικό υλικό…
