«Έφυγε» ο Θάνος Μικρούτσικος! Η ζωή, το έργο και η φράση-παρακαταθήκη του για τους Τούρκους και τη Θράκη

Σε ηλικία 72 ετών έφυγε από τη ζωή ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης Θάνος Μικρούτσικος που έδινε πολυετή μάχη με τον καρκίνο.

Νοσηλευόταν στο νοσοκομείο Metropolitan και πέθανε λόγω καρδιοαναπνευστικής ανακοπής.

Γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1947 στην Πάτρα. Ο Θάνος Μικρούτσικος ξεκίνησε τις μουσικές σπουδές του σε μικρή ηλικία στη Φιλαρμονική Εταιρεία Πατρών και στο Ελληνικό Ωδείο (πιάνο, θεωρία, αρμονία). Ακολούθησαν οι σπουδές και η αποφοίτησή του από το μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα μελέτησε αρμονία, αντίστιξη, φούγκα και σύνθεση με τον καθηγητή-συνθέτη Γ.Α. Παπαϊωάννου.

Άρχισε να συνθέτει στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αλλά επίσημα εμφανίστηκε το 1975, με το δίσκο «Πολιτικά τραγούδια». Συνέχισε την πορεία του ως στρατευμένος δημιουργός μελοποιώντας Γιάννη Ρίτσο, Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι, Μάνο Ελευθερίου, Μπέρτολτ Μπρεχτ και άλλους. Οι δίσκοι του «Καντάτα για τη Μακρόνησο», «Φουέντε Οβεχούνα», «Τροπάρια για Φονιάδες», «Μουσική πράξη στον Μπρεχτ», είναι χαρακτηριστικοί του ριζοσπαστικού κλίματος των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων. Ειδικά η «Καντάτα για τη Μακρόνησο», έργο πρωτοποριακό για την εποχή του, όπου ο συνθέτης πειραματίζεται πάνω στην ατονική μουσική, γνώρισε διακρίσεις σε διεθνή φεστιβάλ και συνοδεύτηκε από την ερμηνεία της Μαρίας Δημητριάδη.

Στη συνέχεια, με τον δίσκο «Σταυρός Του Νότου», σε ποίηση Νίκου Καββαδία, ανοίχτηκε σε ευρύτερη τραγουδιστική θεματική, υπηρετώντας παράλληλα το θέατρο, καθώς και την ηλεκτρονική και ατονική μουσική. Με την ίδια αγάπη πάντα για τον έμμετρο λόγο συνεχίζει να μελοποιεί Γιάννη Ρίτσο, Άλκη Αλκαίο, Κώστα Τριπολίτη, Φρανσουά Βιγιόν, Κωνσταντίνο Καβάφη και άλλους. Ακόμα, έχει παρουσιάσει την όπερα «Ελένη» και έχει μελοποιήσει παραμύθια.

Συνεργάστηκε με κορυφαίες ερμηνεύτριες όπως η Μαρία Δημητριάδη, η Χάρις Αλεξίου και η Ιταλίδα Μίλβα, αλλά και μεγάλους ερμηνευτές όπως ο Μανώλης Μητσιάς, Δημήτρης Μητροπάνος, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χρήστος Θηβαίος, Γιάννης Κούτρας και πολλούς ακόμα.

Ασχολήθηκε με όλα σχεδόν τα είδη της μουσικής. Έχει γράψει όπερες, συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, πειραματική μουσική. Παράλληλα ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς του κινείται στο χώρο του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού με εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών.

Έχει συνεργαστεί με πολλούς Έλληνες και ξένους σκηνοθέτες γράφοντας μουσική για δεκάδες θεατρικά έργα, τα οποία έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον κόσμο (Ελλάδα, Βέλγιο, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Η.Π.Α., Ελβετία, Γερμανία, Ρουμανία, Αυστραλία κ.α.). Επίσης, έχει σκηνοθετήσει τρία έργα στο χώρο του μουσικού θεάτρου.

Έχει λάβει αξιοπρεπή αναγνώριση του έργου του στο εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του έχει δώσει εκατοντάδες συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει συμμετάσχει ή έχουν παιχτεί έργα του σε πολλά διεθνή φεστιβάλ μουσικής (Λονδίνο, Γλασκόβη, Εδιμβούργο, Παρίσι, Λίλλη, Λυών, Ρενς, Μονπελιέ, Βρυξέλλες, Λιέγη, Γενεύη, Λοζάννη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Βερόνα, Φλωρεντία, Βερολίνο, Δρέσδη, Λειψία, Βιέννη, Κωνσταντινούπολη, Βουδαπέστη, Βουκουρέστι, Κωστάντζα, Νόργουιτς, Λουϊζιάνα, Σικάγο, Χονγκ Κόνγκ, Μπουρζ, Μιλάνο, Λισσαβόνα, Άγκυρα, Μοντεβίδεο, Μπουένος Άιρες, Σάο Πάολο, Κάιρο κ.α.)

Το 2002 τιμήθηκε για τη μουσική του στο θέατρο με το βραβείο «Δημήτρης Μητρόπουλος» από το Κέντρο Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου (Θεατρικό Μουσείο).

Τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί η κηδεία του σπουδαίου μουσικοσυνθέτη Θάνου Μικρούτσικου, που έφυγε από τη ζωή το απόγευμα του Σαββάτου.

Όπως ανακοινώθηκε, η πολιτική κηδεία θα γίνει στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών στις 14:30 το μεσημέρι της Δευτέρας 30 Δεκεμβρίου.

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΣΥΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΜΙΚΡΟΥΤΣΙΚΟΥ ΜΕ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΘΡΑΚΗ

Με αφορμή τα γεγονότα στη Συρία έχουμε μικρό ιδεολογικό εμφύλιο στην Αριστερά με τους σοσιαλπατριώτες να ξιφουλκούν εναντίον των διεθνιστών και τούμπαλιν. Η αλήθεια είναι ότι δεν βλέπω τον λόγο να πολεμήσουμε για τα συμφέροντα των πετρελαιάδων στο Αιγαίο.

Ναι, μια διάσταση είναι αυτή που βάζεις, αλλά δεν μπορείς να μην πάρεις θέση όταν η αστική τάξη της Τουρκίας με τον Ερντογάν επικεφαλής υιοθετούν επιθετική πολιτική· δεν μπορείς να μην υπερασπίσεις τη χώρα. Δεν μπορούμε να πούμε ότι καθόμαστε σπίτι μας και αφήνουμε τους Τούρκους να παίρνουν τη Χίο και τη Θράκη. Είναι δυνατόν να τους αφήνουμε να πάρουν τη χώρα και να λες ότι εγώ θα κάνω διεργασία στο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης; Πάντοτε πίστευα στο κίνημα και όχι στις ατομικές ενέργειες, όπως αυτές που εκπορεύονταν από τον αφελή αναρχισμό του 19ου αιώνα.

Εάν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν αμύνονταν οι Σοβιετικοί γιατί ήταν διεθνιστές, θα χανόταν η χώρα και θα υπήρχε κίνδυνος η Ευρώπη να είναι ναζιστική ακόμη και σήμερα.

Πώς όμως σε τέτοιες περιπτώσεις η Αριστερά μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα στην εξάπλωση του εθνικισμού;

Η Αριστερά πρέπει διαρκώς να εξηγεί ότι ο εθνικισμός απορρέει από την άρχουσα τάξη και εκφράζει τα συμφέροντά της. Μην πάμε μακριά, ας μείνουμε στο θέμα της ονοματολογίας της FYROM. Διάβαζα για τη διαδήλωση στο Σύνταγμα και πήρε το μάτι μου έναν Σπαρτιάτη με έναν Αθηναίο να πλακώνονται στο ξύλο με τις περικεφαλαίες τους.

Μια συγκέντρωση που χαιρέτισε και ο Μίκης Θεοδωράκης.

Κακώς πήγε, στενοχωρήθηκα. Δεν είναι η πρώτη φορά που στενοχωριέμαι με τον Μίκη, ανεξαρτήτως της βαθιάς αγάπης που έχω στον ίδιο και στη μουσική του. Μάλλον ειρωνικά είπε το «αδέρφια μου χρυσαυγίτες», αλλά το ότι πήρε τα εύσημα από τον γιο του βασανιστή της Μακρονήσου και τον Κασιδιάρη ήταν πολύ λυπηρό. Επρεπε να τον πείσουν να μην κάνει αυτή την κίνηση. Να σου δώσω ένα παράδειγμα. Ημουν ένας από τους πρωτεργάτες καλλιτέχνες της διαδήλωσης ενάντια στους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας. Μπροστά στο Μέγαρο Μουσικής βλέπω δύο ιερομόναχους με βυζαντινή σημαία όπου αναγραφόταν το σύνθημα «Ελλάς – Σερβία – Συμμαχία». Ζήτησα να τους απομακρύνουν. Γιατί για άλλον λόγο διαδήλωνα εγώ, για άλλον αυτοί. Αυτό είναι για μένα αρχή. Δεν ταυτίζομαι με κάποιον ακόμη και εάν συγκλίνω, όπως έγινε με τον ακροδεξιό ιερομόναχο δίπλα μου. Ετσι έπρεπε να σκεφτεί και ο Θεοδωράκης.

Είναι πλέον γνωστό το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε με τον καρκίνο…

Η κατάσταση της υγείας μου είναι σοβαρή. Και το αναφέρω αυτό γιατί πολλοί μου λένε: «Δεν έχεις τίποτε, μια χαρά σε βλέπω, όπως παλιά». Αυτό είναι στάση ζωής. Ξέρω ότι αν αρχίσω να σκέφτομαι πόσο σοβαρό είναι, θα πέσω. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι έτσι κερδίζω τον καρκίνο. Σίγουρα μια διάστασή του είναι η ψυχολογία. Αρα ως μαθηματικός σού λέω ότι εάν υπάρχουν έξι επτά παράγοντες δεν κερδίζεις με τον έναν. Είναι όμως πολύ βασικός για να ζεις κάθε δευτερόλεπτο. Γιατί στο κάτω κάτω της γραφής εγώ με τον χρόνο πάλευα στο παρελθόν με τη μουσική μου. Οταν έγραφα την όπερα «Η επιστροφή της Ελένης», τον εγκλώβισα. Η μάχη που δίνουμε είναι για να εγκλωβίσουμε τον χρόνο, είτε μέσα από τη δουλειά μας είτε από κάθε προσωπική στιγμή ‒ αυτό έκανα και θα εξακολουθήσω να κάνω. 4.160 Σαββατοκύριακα, 80 χρόνια περνάνε στο πι και φι. Το λέω σε όλους όσοι παλεύουν με τον καρκίνο ότι έτσι πρέπει να συμπεριφέρονται.

Δεν μπορώ να πω εάν φοβάμαι ή όχι τον θάνατο. Δεν θέλω να παίξω τον ήρωα. Ξέρω όμως ότι αθάνατος δεν είναι κανένας. Ισως έχω ζήσει με βιωμένο πυκνό χρόνο πολύ περισσότερο από τα χρόνια που είμαι. Μπορεί όταν παίζω τους «Επτά νάνους» να φαίνομαι πολύ νέος ‒ έτσι αλλάζω τη διαδικασία, κοιτάω τα πράγματα που με κάνουν ευτυχισμένο. Είμαι πάρα πολύ ευτυχής με την οικογένειά μου, με τους φίλους μου, με τον κόσμο ο οποίος συμπεριφέρεται με μια διακριτικότητα και αγάπη άνευ προηγουμένου. Είμαι μαχητής, εμπιστεύομαι τον γιατρό μου και την ιατρική και φύγαμε, πάμε.

Πηγές: https://gr.euronews.com/ και https://www.documentonews.gr/