Επέτειος: 100 χρόνια από τα Χριστούγεννα που σταμάτησε ο πόλεμος για… μπάλα

Η ιστορία είναι περίπου κλασική, έγινε, μάλιστα και κινηματογραφική ταινία και αφορά σε ανακωχή «μιας ημέρας» των εχθροπραξιών παραμονές Χριστουγέννων, ανάμεσα στους Αγγλους και τους Γερμανούς στρατιώτες του μετώπου στον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο, προκειμένου να παίξουν μπάλα.

Την περασμένη εβδομάδα στήθηκε κι ένα γλυπτό μνημείο στο σημείο εκείνο, παρόντος του προέδρου της ΟΥΕΦΑ, Γάλλου Μισέλ Πλατινί. Εγινε και φιλικό ματς, ανάμεσα σε Βρετανούς και Γερμανούς στρατιώτες, για να θυμηθούν εκείνη τη «ξεχωριστή ημέρα του κόσμου», παραμονές Χριστουγέννων του 1914. Τι είχε γίνει εκείνη τη μέρα;

φιτσο 1 (1080 x 500)

Ηταν 24 Δεκεμβρίου του 1914 στην βελγική πόλη Ιπρ, στην Φλάντρα, όταν Αγγλοι και Γερμανοί, καταχωνιασμένοι στα χαρακώματα, άρχισαν να στολίζουν τα …Χριστουγεννιάτικα (αυτοσχέδια) δέντρα τους. Αντί για μπάλες στα κλαδιά, κάλυκες από σφαίρες. Stille Nacht τραγουδούσαν οι Γερμανοί. Οι Αγγλοι, Silent Night. Ηταν η Άγια Νύχτα. Εκείνη την ημέρα δεν είχε πέσει ούτε μία τουφεκιά.

Ξαφνικά, μέσα στην απόλυτα ησυχία του μεσημεριανού, ακούστηκε η φωνή του Γερμανού στρατιώτη Μέκελ (όχι… Μέρκελ), ο οποίος ευχήθηκε στα αγγλικά. «Καλά Χριστούγεννα κύριοι, ο Θεός να σας έχει καλά». Ο Μέκελ σπούδαζε στην Αγγλία, ήξερε αγγλικά. Ωστόσο, στην δίνη του πολέμου, οι Αγγλοι ένοιωθαν αμήχανα. Μπας κι ήταν καμία γερμανική μπλόφα για να τους βγάλουν έξω από τα χαρακώματα και να τους σκοτώσουν; «Καλά Χριστούγεννα και σε σας», απάντησαν. Η μία κουβέντα έφερε την άλλη. «Τι λέτε, παρατάμε τα όπλα αύριο για να παίξουμε μπάλα;», ρώτησε ο Μέκελ. «Και πως είμαστε σίγουροι ότι το εννοείτε;», ανταπάντησαν οι Αγγλοι και όπλισαν. «Βγαίνω πρώτος από το χαράκωμα», αντέτεινε ο Μέκελ. Και βγήκε. Οι Αγγλοι σήκωσαν κι αυτοί έναν στρατιώτη. Οι δυο τους, κατευθύνθηκαν στην «ουδέτερη ζώνη», μίλησαν, έσφιξαν τα χέρια και το αποφάσισαν. «Αύριο, παίζουμε μπάλα». Κάτι σαν make football, no war.

Μετά, βγήκαν κι άλλοι έξω στην ουδέτερη ζώνη, κρατώντας, μάλιστα και… δώρα. Τσιγάρα, ουίσκι, κουμπιά για τις χλαίνες. «Καλά Χριστούγεννα, κύριοι και εν ειρήνη». Αγκαλιάστηκαν. «Αγκάλιαζα ανθρώπους που πριν από λίγη ώρα προσπαθούσα να σκοτώσω», είχε πει ένας Άγγλος στρατιώτης μιλώντας χρόνια αργότερα στο BBC.
«Στο χαράκωμά μας είχαμε τοποθετήσει ήδη γιορταστικά δεντράκια και κεριά. Μετά την πετυχημένη συνάντησή μας με τους Αγγλους, βάλαμε ακόμα περισσότερα στολίδια. Οι Αγγλοι έδειχναν τη χαρά τους για τα φωταγωγημένα χαρακώματά μας. Φώναζαν, σφύριζαν και χειροκροτούσαν. Εγώ, όπως και οι περισσότεροι, όλη τη νύχτα την πέρασα ξάγρυπνος. Μπορεί να έκανε κρύο, αλλά ήταν υπέροχα».

Αυτά έγραφε στο ημερολόγιό του ο Γερμανός φαντάρος Κουρτ Τσέμις. Εζησε εκείνη την μεγάλη ώρα του ποδοσφαίρου, επέζησε του 1ου  Παγκοσμίου Πολέμου, σταμάτησε να ζει στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, σε στρατόπεδο αιχμαλώτων…

ΦΙΤΣΟ 10 (1080 x 500)

Την επομένη ημέρα, ανήμερα των Χριστουγέννων, όλα έμοιαζαν διαφορετικά στις πεδιάδες του Ιπρ, λες κι ο Θεάνθρωπος είχε κατέβει στη γη και σταμάτησε τον πόλεμο. Αγγλοι (και μερικοί Γάλλοι, Βέλγοι κλπ.) και Γερμανοί βγήκαν και πάλι από τα χαρακώματα και ετοιμάστηκαν για μπάλα. Ποια… μπάλα, όμως;   Σιγά μη κουβαλούσαν και μπάλες μαζί τους. Τη λύση έδωσε Αγγλος στρατιώτης, πρώην… κουρέας. «Αναλαμβάνω να σας φτιάξω εγώ μια μπάλα, θέλω 50 νοματαίους για κούρεμα. Κόστος; Δυο τσιγάρα το κεφάλι»!

Αφού μάζεψε τις τρίχες, τις ανακάτεψε με κάλυκες, τις έδεσε με τις χοντρές στρατιωτικές κάλτσες και… να’τη, έτοιμη η μπαλίτσα. Κανένας δεν μπορούσε ποτέ να φανταστεί ότι παρόμοια μπάλα, χωρίς κάλυκες, αλλά με μαλλιά… γυναικών, είχε χρησιμοποιήσει οι αρχαίοι Ρωμαίοι! Βέβαια. Ηταν η pila paganica, έτσι την έλεγαν.

Το παιχνίδι έγινε χωρίς διαιτητή και… καλύτερα. Ισως ήταν ο πιο ασφαλής τρόπος να μην αρχίσουν να σκοτώνονται για ένα φάουλ ή ένα πέναλτι. Σκορ; Ούτε αυτό κρατήθηκε, απλά κάποιοι έγραψαν ότι τελείωσε 3-2 υπέρ των Γερμανών. Η πλέον παράταιρη και παράτολμη ενέργεια προς τον πόλεμο. Κι αντίδραση μπορείς να την πεις… Την στιγμή που στην Βηθλεέμ, οι αγγέλοι έψαλαν το «επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία», δεν υπήρχε πόλεμος. Διότι το νέο, εξαπλώθηκε αμέσως σε μήκος 800 χιλιομέτρων στο δυτικό μέτωπο. Ούτε εκεί έπεσε πυροβολισμός. Εκείνη την ημέρα ο Θεάνθρωπος… εμφανίστηκε επί γης κρατώντας μια μπάλα.

Την επόμενη ημέρα, όμως, οι εχθροπραξίες έγιναν σφοδρότερες! Γιατί; Διότι είχαν έρθει «διαταγές» από τα επιτελεία. Οι αξιωματικοί, Αγγλοι και Γερμανοί, το έφεραν βαρέως που οι φαντάροι από μόνοι τους αποφάσισαν ανακωχή και «παρέβησαν τας διαταγάς». Για μεν τους Αγγλους, ένας ταγματάρχης, αγνώστων στοιχείων, μετέφερε την διαταγή. «Ο Γερμανός δεν πιάνεται φίλος». Στα γερμανικά χαρακώματα, ένας νεαρός δεκανέας, αυστριακής καταγωγής, μιλούσε φωναχτά στους διοικητές του. «Τέτοιες συνεννοήσεις θα έπρεπε να απαγορεύονται αυστηρά». Το όνομά του; Αδόλφος Χίτλερ! Ο «εκλεκτός του σατανά», που μερικά χρόνια αργότερα θα έπνιγε τον κόσμο στο αίμα. Φυσικά και δεν έπαιξε μπάλα εκείνα τα Χριστούγεννα. Λέγεται, μάλιστα, πως μέχρι που τελείωσε ο πόλεμος, το 1918, κάθε παραμονή και ανήμερα τα Χριστούγεννα, οι διαταγές που έφταναν από «ψηλά» είχαν την σφραγίδα του. Διαρκείς βομβαρδισμοί και μάχες. Να μην έρθει στους στρατιώτες καμιά καινούργια ιδέα και σταματήσουν να σκοτώνονται για να παίξουν μπάλα…

Το 1999, στο σημείο από όπου ξεκίνησε η ανακωχή, γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος στο βιβλίο του «Παιχνίδι Χωρίς Ορια», στήθηκε ένας ξύλινος σταυρός, για να θυμίζει σε όλους εκείνο το βράδυ του 1914. Ο τελευταίος εν ζωή στρατιώτης που είχε πάρει μέρος στην ποδοσφαιρική αναμέτρηση, ο Σκοτσέζος Άλφρεντ Άντερσον πέθανε το 2005 σε ηλικία 109 ετών. Πριν από μερικά χρόνια γυρίστηκε και ταινία με τίτλο «Καλά Χριστούγεννα» σε σκηνοθεσία Κριστιάν Καριόν.

 

Πηγή:  http://www.sportit.gr