Αίσθηση από τις δηλώσεις Βενιζέλου σε τουρκικό κανάλι για τη μειονότητα της Θράκης

Με τη φράση «ο πρόεδρος Ερντογάν αντιλαμβάνεται πολύ καλά ότι η Ελλάδα είναι ο ασφαλής και φερέγγυος γείτονας της Τουρκίας», μετά τη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο στην Κωνσταντινούπολη το Σάββατο, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος άφησε να διαφανεί ότι υπάρχουν περιθώρια εκτόνωσης της κρίσης που σοβεί το τελευταίο διάστημα στα ελληνοτουρκικά, αλλά και της έντασης στην κυπριακή ΑΟΖ.

«Όχι μόνο ένα τζαμί, αλλά και η οθωμανική κληρονομιά στην Ελλάδα είναι μέρος της εθνικής μας κληρονομιάς» Ο Ευ. Βενιζέλος έκανε λόγο για πολύ θετικό κλίμα, και μιλώντας για το Κυπριακό αλλά και την προσβολή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την παρουσία του τουρκικού ερευνητικού σκάφους στην ΑΟΖ της Κύπρου, τα χαρακτήρισε ζητήματα κλειδί και υπογράμμισε ότι μπορούν να βρεθούν λύσεις «απολύτως συμβατές με το Διεθνές Δίκαιο», οι οποίες «σέβονται τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την υπόστασή της, και επιτρέπουν την επανέναρξη των συνομιλιών».

(σ.σ.: Μιας όμως και αναφέρθηκε σε διεθνές δίκαιο, ο αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών ξέχασε να θυμίσει ότι η Τουρκία εδώ και 40 χρόνια το παραβιάζει με την εισβολή και την κατοχή στη Β. Κύπρο).

Αλλά ο Ευ. Βενιζέλος έκανε κι άλλη απρόσμενη δήλωση: χαρακτήρισε «εθνική κληρονομιά» τα 400 χρόνια της Τουρκοκρατίας σε συνέντευξή του σε τουρκικό κανάλι. «Όχι μόνο ένα τζαμί, αλλά και η οθωμανική κληρονομιά στην Ελλάδα είναι μέρος της εθνικής μας κληρονομιάς» υποστήριξε ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλος μιλώντας στη δημοσιογράφο Asligul Atasagun για το κανάλι Turkish TV – Cine 5.

Η συνέντευξη:

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Προσφάτως ο πρόεδρος Ερντογάν κατά την τελευταία του επίσκεψη στη βόρεια Κύπρο είχε δηλώσει ότι «για να επαναλειτουργήσει η Θεολογική Σχολή της Χάλκης, η Ελλάδα πρέπει να νομιμοποιήσει τους εκλεγμένους μουφτήδες της τουρκικής μειονότητας της Ελλάδας, καθώς και να ανοίξει το τζαμί στην Αθήνα». Πώς αξιολογείτε την έκκληση του Ερντογάν και, επίσης, θα ανοίξετε το τζαμί στην Αθήνα, που είναι η μοναδική πρωτεύουσα της Ευρώπης που δεν έχει τζαμί;

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Όπως γνωρίζετε, στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στο πεδίο των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, κάθε κράτος έχει τη συνταγματική και θεσμική υποχρέωση να εφαρμόζει τους υφιστάμενους κανονισμούς, καθώς και να σέβεται τα δικαιώματα χωρίς αμοιβαιότητα. Δεν πρόκειται για αμοιβαιότητα, αλλά για μονομερή υποχρέωση της Τουρκίας αλλά και της Ελλάδας και κάθε χώρας να σέβεται το διεθνές δίκαιο, τα ανθρώπινα δικαιώματα και ειδικά τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
 
Η Ελλάδα έχει ταυτοχρόνως την υποχρέωση να σέβεται τα δικαιώματα των μειονοτήτων, στο πλαίσιο πάντα της περίφημης ιστορικής Συνθήκης της Λωζάννης, στο πλαίσιο του ελληνικού Συντάγματος, που είναι ένα πολύ σύγχρονο ευρωπαϊκό Σύνταγμα, καθώς και στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου ως οργανωμένης έννομης τάξης με τον απαραίτητο δικαστικό έλεγχο.

Ειδικότερα για τους μουφτήδες στη Θράκη, όπως γνωρίζετε, ο μουφτής είναι ένα διττό όργανο, δεν είναι μόνο θρησκευτικός λειτουργός, αλλά πρωτίστως δικαστής, κρατικό όργανο, γιατί στην Ελλάδα, και στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λωζάννης, ο μουφτής είναι πάνω από όλα υπεύθυνος για την εφαρμογή του νόμου της Σαρία, του παραδοσιακού ισλαμικού νόμου. Αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό, γιατί από αυτή την άποψη ο μουφτής αποτελεί μέρος του νομικού αλλά κυρίως του δικαστικού μας συστήματος. Γνωρίζω κάποιες προτάσεις και ιδέες αναφορικά ίσως με τη διάκριση των δύο αρμοδιοτήτων. Είμαστε πάντα έτοιμοι να συζητήσουμε επί διαφόρων ιδεών, αλλά όχι στη βάση της αμοιβαιότητας, γιατί αυτό είναι κάτι που δεν είναι αποδεκτό από ευρωπαϊκής απόψεως.

Δεν πρόκειται για ένα ζήτημα ανταλλαγής, διαπραγμάτευσης μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Έχουμε, μονομερώς, ως οντότητα της διεθνούς κοινότητας, ως χώρα, ως κράτος, την υποχρέωση να σεβόμαστε τα δικαιώματα των μειονοτήτων – και η δική μας πολιτική είναι η πλήρης συμμετοχή, η πλήρης ενσωμάτωση της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη στην ελληνική οικονομική, κοινωνική, πολιτική ζωή και στο εκπαιδευτικό σύστημα, στην επαγγελματική μας ζωή. Αυτό είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό όχι μόνο για τη μουσουλμανική μειονότητα, αλλά και για την ελληνική κοινωνία ως μια ευρωπαϊκή κοινωνία με δυτική νοοτροπία, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, η τουρκική μειονότητα στη δυτική Θράκη…

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Δεν πρόκειται για «τουρκική μειονότητα». Σύμφωνα με την ορολογία της Συνθήκης της Λωζάννης, πρόκειται για μια θρησκευτική μουσουλμανική μειονότητα, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί δεν είναι μια εθνική μειονότητα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να ρωτήσω το εξής: υπάρχουν πολλές αντιδράσεις από τους Έλληνες πολίτες, τουρκικής καταγωγής, που ανήκουν στη μουσουλμανική μειονότητα. Η κυβέρνηση θα έκανε ένα βήμα και θα χαρακτήριζε τη μειονότητα «τουρκική»;

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Εάν μιλάτε για συλλογικές και νομικές οντότητες, πρέπει να σεβαστούμε το διεθνές δίκαιο. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, και ειδικότερα σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάννης, πρέπει να μιλάμε για θρησκευτική, μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη. Εάν η παρατήρησή σας είναι μια παρατήρηση που γίνεται στο επίπεδο του επονομαζόμενου αυτοπροσδιορισμού, ο αυτοπροσδιορισμός είναι ένα ατομικό δικαίωμα, σύμφωνα πάντα με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που εδρεύει στο Στρασβούργο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και όσον αφορά το τζαμί, κύριε Υπουργέ…

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Για εμάς, όχι μόνο ένα τζαμί, αλλά και η μουσουλμανική, η οθωμανική κληρονομιά στην Ελλάδα είναι μέρος της εθνικής μας κληρονομιάς και ως πρώην Υπουργός Πολιτισμού είμαι σε θέση να επαναλάβω πως η αναστήλωση και η προβολή των οθωμανικών και μουσουλμανικών μνημείων στην ελληνική επικράτεια είναι μεγάλο πλεονέκτημα, όχι μόνο για την πολιτιστική πολιτική μας και την πολιτιστική κληρονομιά μας, αλλά και για την τουριστική βιομηχανία μας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι στο μέλλον θα υπάρξει τζαμί στην Αθήνα.

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Ναι, σαφέστατα. Ένα τζαμί ως δημόσιο έργο, ως δωρεά του κράτους προς τη μουσουλμανική κοινότητα στην Αθήνα. Διότι μιλάμε για μια δημόσια οντότητα, όχι για μια ιδιωτική πρωτοβουλία. Μιλάμε για μια δημόσια νομική οντότητα και για τις σχετικές υποδομές για την εξυπηρέτηση των θρησκευτικών αναγκών της μουσουλμανικής κοινότητας στην Αθήνα. Αυτό είναι κάτι προφανές και απαραίτητο για κάθε ευρωπαϊκή, σύγχρονη και χωρίς προκαταλήψεις κοινωνία.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, μετά την Άγκυρα θα πάτε στην Κωνσταντινούπολη, όπου θα συναντήσετε τον Βαρθολομαίο και τον Πάπα, που επισκέπτεται την Τουρκία. Ως Ορθόδοξος, τι συμβολίζει για εσάς, για την Ορθόδοξη Εκκλησία, η επίσκεψη του Πάπα;

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Η επίσκεψη του Πάπα αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για τη διεθνή κοινότητα προκειμένου η τελευταία να κατανοήσει τον ιδιαίτερο, θεσμικό και δογματικό ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, διότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι ο άλλος πυλώνας του Χριστιανισμού, του Ανατολικού Χριστιανισμού, η πρώτη Εκκλησία του Ανατολικού Χριστιανισμού. Και από αυτή την άποψη, οι νέες συναντήσεις μεταξύ των δυο επισκόπων, του Επισκόπου της Ρώμης και του Επισκόπου της Κωνσταντινούπολης, της Νέας Ρώμης, προσφέρουν πάντα μια εξαιρετική ευκαιρία όχι μόνο για την επανέναρξη και την ανανέωση του θεολογικού διαλόγου, αλλά και για έναν ευρύ δημόσιο διάλογο σχετικά με το καθεστώς του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Για την Τουρκία, η ύπαρξη του Πατριαρχείου στη χώρα σας αποτελεί εξαιρετικό πλεονέκτημα, όχι μόνο για τουριστικούς λόγους, αλλά και επειδή το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι ο αρχαιότερος θεσμός στην ευρύτερη περιοχή, ένα σημείο αναφοράς για την παγκόσμια κοινότητα, για τη χριστιανική κοινότητα σε όλο τον κόσμο. Και από αυτή την άποψη η υπόσταση και η νομική προσωπικότητα –η διεθνής και εσωτερική νομική προσωπικότητα– του Οικουμενικού Πατριαρχείου μπορεί να αποτελέσει επίσης και ένα εξαιρετικό επιχείρημα υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας.

Πηγή: www.zougla.gr